ایده‌های طلایی و ارزشمند استارت‌آپی زیادی وجود داشته‌اند که به دلیل پیدا نکردن سرمایه‌گذار یا نداشتن تجربه شکست خورده‌اند. یک ایده خوب برای این که تبدیل به یک استارت‌آپ موفق تبدیل شود، مراحل زیادی را باید بگذراند. ارزیابی ایده، پیدا کردن تیم مناسب برای تولید محصول، تولید محصول اولیه، بررسی بازار و… . انجام این کار بدون حمایت‌های مالی و معنوی خیلی آسان نیست. شتاب دهندهها برای کمک به حل این مشکلات پا به میدان گذاشتند. آن‌ها با تامین مالی استارت‌آپ‌های نوپا و آموزش و مشاوره، به آن‌ها کمک می‌کنند و باعث می‌شوند استارت‌آپ با سرعت بیشتری رشد کند. از طرف دیگر، شتاب دهندهها به استارت‌آپ کمک می‌کنند تا سرمایه‌گذار مناسب پیدا کنند.
شتاب دهنده چیست؟
شتابدهنده، مرکزی است که امکان رشد سریع و صحیح شرکت‌های استارت‌آپی را مهیا می‌کند. آن‌ها به کمک خدماتی مانند تامین مالی، آموزش، مشاوره و منتورینگ، ارائه فضای کاری، تامین نیازهای لجستیک و نیروی انسانی به استارت آپها یاری می‌رسانند.
شتاب دهندهها در نهایت سعی می‌کنند استارت آپها را به سرمایه‌گذاران پیشنهاد دهند. این کار، یک بازی برد برد را برای سرمایه گذار و استارت آپ فراهم می‌کند. زیرا هم به استارت آپها کمک می‌کند تا سرمایه مورد نیاز خود را برای رشد بیشتر تامین کنند؛ هم به سرمایه گذاران کمک می‌کند فرصت‌های سرمایه گذاری را در استارت آپ‌های مستعد بشناسند. این موضوع اهمیت بالایی برای سرمایه گذاران دارد. استارت آپها و ایده‌های استارت آپی بسیار زیادی وجود دارند که البته اکثر آن‌ها شکست می‌خورند. به همین دلیل شناخت استارت آپ‌هایی که احتمال موفقیت بالایی دارند، برای سرمایه گذاران حیاتی است.
شتاب دهندهها با دقت در انتخاب استارت‌آپ‌هایی که حمایت می‌کنند، آموزش و مشاوره به آن‌ها کمک به توسعه استارت آپ و به دست آوردن سهم بزرگ‌تری برای آن در بازارمی‌شوند. این استارت آپ‌های مورد تایید شتاب دهندهها را تبدیل به فرصت‌های قابل اطمینان‌تری برای سرمایه گذاری می‌کند.
تاریخچه شتابدهندهها
شتاب دهنده ها درسال ۲۰۰۵ میلادی در بریتانیا پا به دنیا گذاشتند. Y Combinator اولین شتاب دهنده ای بود که در کمبریج انگلستان خود را به دنیای استارتاپ ها معرفی کرد.
Y Combinator برخلاف مراکز رشد سنتی، فقط در بازه زمانی مشخص و کوتاهی به استارت‌آپ‌ها خدمات ارائه می‌کرد. عملکرد این مجموعه به این صورت بود که چند استارت‌آپ به‌صورت همزمان وارد این مرکز می‌شدند، رشد می‌کردند و پس از گذشت چند ماه، از آن خارج می‌شدند. این در حالی بود که مراکز رشد از نظر دوره زمانی ارائه خدمات به استارت‌آپ‌ها بسیار منعطف بودند. با توجه به تفاوت‌های اساسی میان مجموعه وای کامبینیتر و مراکز رشد معمول، این ساختار جدید را شتابدهنده استارت‌آپی یا به‌صورت خلاصه شتابدهنده نامگذاری کردند. به این ترتیب وای کامبینیتر، نخستین شتابدهنده استارت‌آپی جهان لقب گرفت.
بعد از این شرکت های TechStars، Seedcamp و Startupbootcamp به ترتیب در سالهای ۲۰۰۶، ۲۰۰۷ و ۲۰۱۰ میلادی به عنوان شتاب دهنده فعالیت خود را آغاز نمودند.
واژه «شتابدهنده» یا به طور مشخص شتابدهنده استارت آپ، امروزه به اصطلاحی آشنا و همهگیر در فضای کسب و کار تبدیل شده است. در حال حاضر تعداد زیادی از کشورها که جهت تقویت اقتصاد مبتنی بر فناوری ( برای مثال در در کشور ما به نام اقتصاد دانش بنیان شناخته شده است)، به مساله تجاری سازی اختراعات و نوآوری‌ها می‌پردازند، توجه روزافزون به این مراکز شتابدهندهها در سراسر جهان نشان از یک تغییر ساختار در اقتصاد جهانی دارد.
- بیشتر بخوانید: انواع مراکز حمایت از استارت آپها
وظیفه شتابدهندهها چیست؟
بصورت خلاصه می‌توان گفت شتابدهنده، مرکزی است که امکان رشد سریع و صحیح شرکت‌های استارت‌آپی را مهیا می‌سازد. از آنجایی که تعداد قابل توجهی از صاحبان ایده و نوآوری از توانایی و قدرت مالی کافی و یا دانش و شبکه بازاریابی کافی برای توسعه کسب و کار خود برخوردار نیستند، شتابدهنده مجموعه‌ای کامل از خدمات مورد نیاز برای رشد یک کسب و کار نوپا را در یک بازه زمانی تقریبا کوتاه در اختیار استارت‌آپ‌های نوپا قرار می‌دهد.
در حقیقت اصلی‌ترین رسالت شتابدهنده، تقویت یک استارت آپ (شرکت نوپا) و تبدیل کردن آن به شرکتی است که بعد از خروج از حمایت شتاب دهنده بتواند به تنهایی در بازار رقابت نموده و رشد کند. در ایران هم از چند سال پیش با رشد نقش شرکت های دانش بنیان در ساختار کسب و کار کشور، و همچنین توجه بسیاری از نهادها و تصمیم گیران به کسب و کارهای نوپا، تقریبا تمامی سازمان‌های خصوصی و دولتی فعالیتی را در زمینه کسب و کارهای نوپا و دانش بنیان آغاز کرده اند.
بسیاری از شرکت ها و نهادهای سرمایه گذاری در حوزه کسب و کارهای نوپا و استارت‌آپ ها به نوعی یک شتابدهنده به حساب می‌آیند. این مجموعه‌ها و سایر شرکت‌ها و موسسات فعال در این بخش در حال حاضر با جذب و پرورش ایده‌های ناب و نوآور و فناور در راستای تبدیل شدن این طرح‌ها به شرکت‌های موفق فعالیت قابل توجهی دارند.
شتاب دهنده چه خدماتی به استارت آپ ارائه می‌کند؟
شتاب دهندهها انواع مختلفی دارند و از طرف دیگری، استارت آپ‌های مختلف نیازهای متفاوتی دارند. به همین دلیل، ممکن است شتاب دهندهها خدمات مختلفی ارائه دهند. با این حال، به طور کلی می‌توان از این خدمات نام برد.
تامین فضای کار مناسب
با توجه به هزینه بالای فضای کار، داشتن یک محیط مناسب، یکی از اصلی‌ترین نیازهای استارت‌آپ‌های نوپا است. معمولاً فضای کاری که شتاب دهندهها در اختیار استارت آپها قرار می‌دهند، شبیه به فضاهای کار اشتراکی است. به دلایل مختلفی، شتاب دهنده ها ترجیح می‌دهند یک فضای کاری مشترک برای استارت آپ‌های مورد حمایت خود ایجاد کنند. این کار باعث می‌شود هم خدمت رسانی به استارت آپها آسان‌تر باشد و هم بر آن‌ها نظارت مستمر داشته باشند. از طرفی دیگر، فرصت تعامل و هم‌افزایی بیشتری در اختیار استارت آپها می‌گذارد.
برنامه‌های آموزشی
برگزاری کارگاه‌های آموزشی و ارائه منابع آموزشی مناسب به اعضای تیم‌های استارت آپی یکی از خدمات اصلی شتاب دهنده ها است. این کار باعث می‌شود تیم‌های استارت آپی با دانش به روزتری فعالیت خود را ادامه دهند و شانس موفقیت آنان بیشتر شود.
منتورینگ و مشاوره
یک استارت آپ برای موفقیت، نیاز به پایش مداوم و حمایت صحیح دارد. شتاب دهندهها با این کار تلاش می‌کنند محیط را برای رشد استارت آپ فراهم کنند. این کار معمولا به کمک جلسات هفتگی منتور با مدیران استارت آپ انجام می‌شود. منتورها معمولا افرادی با تجربه در زمینه تجارت، کسب و کار یا… هستند.
از طرف دیگر، استارت آپها ممکن است نیاز به مشاوره افراد متخصص در زمینه‌های مختلف مانند مشاوره حقوقی، فنی و… باشند. شتاب دهندهها معمولا با ایجاد شبکه‌ی گسترده‌ای از این گونه افراد، سعی می‌کنند شرایط مناسبی برای استارت آپها فراهم می‌کنند.
تامین مالی
استارت آپ غیر از ایده مناسب، تلاش و تخصص، نیاز به سرمایه و تامین مالی دارد. شتاب دهنده با تامین کوتاه مدت نیازهای مالی استارت آپ آن‌ها را برای معرفی به سرمایه گذار آماده می‌کند. معمولا شتاب دهندهها نسبت به میزان تامین مالی، مالک بخشی از سهام استارت آپها می‌شوند.
جذب مشتری
یکی از چالش‌های اصلی استارت آپ‌های نوپا، جذب مشتری و ایجاد بازار است. اما این کار نیاز به هزینه‌هایی برای تبلیغات و… دارد. شتاب دهندهها با تامین هزینه تبلیغات و گاهی فراهم کردن شرایط تبلیغاتی ارزان، سعی می‌کنند به جذب مشتری برای استارت آپ کمک کنند.
شتاب دهندهها در چند مرحله از استارت آپها حمایت می‌کنند؟
معمولاً دوره‌ی حمایت شتابدهندهها از استارت آپها کوتاه مدت است و سعی می‌کنند در مدت زمانی بین 6 تا 9 ماه، یک رشد سریع برای استارت آپها ایجاد کنند. به طور کلی، می‌توان روند حمایت شتاب دهندهها از استارت آپها را به چهار مرحله کلی تقسیم کرد:
مرحله اول: انتخاب اولیه
شتاب دهندهها شرایط استارت آپ‌های مختلف را بررسی می‌کند و آن‌هایی را که مناسب‌تر و مستعدتر می‌بیند، برای حمایت انتخاب می‌کند. این بررسی ممکن است گاهی تا سه ماه طول بکشد.
مرحله دوم: آماده سازی
شتابدهنده با برگذاری دوره‌های آموزشی و مشاوره، استارت آپها را برای رشد آماده می‌کند. با تکیه بر امکانات مالی و منابع انسانی که شتابدهنده در اختیار تیم‌ها می‌گذارد، ساختار استارت‌آپ‌ها بهبود یافته و از میان آن ها تیم‌های مستعدتر که رشد بهتری داشته‌اند، برای مرحله بعدی انتخاب می‌شوند.
مرحله سوم: شتاب دهی
در این مرحله، شتاب دهنده تلاش می‌کند با تجاری سازی استارت آپ، آن را آماده سرمایه گذاری کند. شتاب دهنده در این مرحله به کمک تامین هزینه‌های مالی و تبلیغات باعث رشد سریع استارت آپ می‌شود.
مرحله چهارم: معرفی به سرمایه گذار
استارت آپ‌هایی که مرحله شتاب‌دهی خود را با موفقیت گذرانده‌اند در روزی که روز نمایش یا Demo Day نامیده می‌شود، به سرمایه گذاران معرفی می‌شوند. در این برنامه، استارت آپها، کسب‌وکارشان را به سرمایه‌گذار ارائه می‌کنند و در صورت موفقیت، اعتبار و سرمایه جذب خواهند کرد تا بتوانند استارت‌آپ خود را به شرکتی بزرگ تبدیل کنند.
نحوه عضویت استارتاپ در شتابدهندهها چگونه است؟
معمولاً روند عضویت استارت آپها، با فراخوان شتاب دهنده شروع می‌شود. استارت آپ‌های علاقه‌مند اطلاعات مدنظر شتابدهنده را ارسال می‌کنند. شتابدهنده پس از جمع‌آوری اطلاعات متقاضیان، شروع به بررسی آن‌ها می‌کند تا مستعدترین موارد مشخص شوند. گاهی هم شتابدهنده به کمک کارشناسان خود، استارتاپ‌های مستعد را کشف می‌کنند و به آن‌ها برای شروع عملیات شتاب‌دهی، اعلام آمادگی می‌کند.
درنهایت دوطرف وارد روال قانونی می‌شوند و قراردادی را برای ۳ تا 12 ماه آینده امضا می‌کنند. قراردادی که در آن شتابدهنده موظف به فراهم‌کردن مجموعه‌ای از امکانات شده و استارتاپ هم متعهد می‌شود درقبال دریافت این امکانات، حداقل‌های موردانتظار را در پایان دوره برآورده کند. این حداقل‌ها را کارشناسان خبرۀ کسب‌وکار و مدیریت تعیین می‌کنند.
مزایای حضور در شتابدهنده
در سالهای اخیر، استارت آپ‌های زیادی با بهره‌گیری از کمک‌برنامه‌های شتابدهندهها توانسته‌‌اند، از استارتاپی ساده به کسب‌وکاری بزرگ تبدیل شوند. این برنامه‌ها، مزایای زیادی برای استارت‌آپ‌ها دارد که برخی از آن‌ها را بررسی می‌کنیم:
حمایت همه‌جانبه
در رقابت سنگین اکوسیستمِ امروزیِ استارت‌آپ‌ها، آغاز کار یک استارت آپ، با چالش‌های پرشماری همراه است. این چالش‌ها برای هر استارت‌آپ می‌تواند متفاوت باشد. برخی از آن‌ها مشکل منابع انسانی دارند و برخی دیگر از نداشتن مکانی برای کار رنج می‌برند. شتابدهندهها توانایی پوشش تمام این ضعف‌ها را دارند و حتی نیازهایی مثل مشاورۀ کسب‌وکار را هم رفع می‌کنند. این خدمات کار را برای کارآفرینان جوان و مستعد ساده‌‌تر خواهد کرد و زمینه رشد آن‌ها را به خوبی فراهم می‌کند.
پکیج کامل فعالیت‌ها
برای کارآفرینان جوانی که قصد ایجاد یک استارت‌آپ را دارند، کار ساده‌ای نیست که از همان ابتدا بهترین برنامه را برای کسب‌وکار خود پیش‌بینی کند. شاید یک فرد جوان و کم‌تجربه که تازه قصد ورود و تاسیس یک کسب و کار جدید را دارد، سخت باشد بداند که استارت آپ، دقیقا به چه چیزهایی احتیاج دارد، کارکنان به یادگیری چه مواردی نیاز دارند و تمرکز روی چه مسائلی در اولویت است. اما زمانی که شتابدهنده وارد عمل می‌شود، برای تمام بخش‌های استارتاپ، برنامه‌ای دقیق و حساب‌شده می‌ریزد؛ برنامه‌ای که در آن پکیج کاملی از فعالیت‌های مفید و هدفمند به اعضای تیم ارائه می‌شود و از سردرگمی آن‌ها جلوگیری می‌کند.
برقراری ارتباط بین استارت‌آپ‌ها و سرمایه‌گذار
شتابدهندهها در روزهای مشخصی، از سرمایه‌گذار‌ها دعوت می‌کنند تا ارائه طرح کسب‌وکار یا مدل کسب‌وکار استارت‌آپ‌ها را ببینند. گاهی هم ایده‌های درخشان را به قدرتمندترین سرمایه‌گذاران خود معرفی می‌کنند. قانع‌کردن سرمایه‌گذار برای ایده‌پرداز به‌هیچ‌وجه کار ساده‌ای نیست؛ اما شتابدهنده این کار را ساده می‌کند.
جمع بندی
در دوران امروز، استارت آپها، تبدیل به خط مقدم کارآفرینی و پیشرفت شده‌اند. اما بازار رقابتی و سخت، باعث می‌شود بسیاری از این استارت آپها شکست بخورند. شتاب دهندهها، مراکز رشد و… آمده‌اند تا از استارت آپ‌هایی که استعداد بیشتری برای رشد و پیشرفت دارند، حمایت کنند. این کار هم برای شتاب دهنده، هم برای استارت آپ و هم برای سرمایه گذارانی که علاقه‌مند به سرمایه گذاری در زمینه‌های استارت آپی هستند، مفید و سودآور است.
شتابدهندهها، با تامین نیازهای مالی، لجستیک و از همه مهم‌تر منتورینگ، مشاوره و آموزش استارت آپها، از آن‌ها حمایت می‌کنند و باعث رشد آن‌ها می‌شوند. شتابدهندهها سعی می‌کنند فرآیند رشد و شتاب دهی را در مدت زمان کوتاهی انجام دهند تا استارت آپ سریع‌تر وارد مرحله بعد که جذب سرمایه‌گذار است، بشود. به همین دلیل، معمولا همراهی شتابدهندهها و استارت آپها بین 3 ماه تا یک سال است. شتابدهندهها معمولا در روزی که به نام Demo Day شناخته می‌شود، سرمایه گذاران را جمع می‌کند و استارت‌آپ‌های مستعد را به آنان معرفی می‌کند.
اگر شما نیز ایده استارت آپی جذابی دارید، یا استارت آپی دارید که فکر می‌کنید می‌تواند وارد دوره شتاب‌دهی شود، می‌توانید با پر کردن این فرم، خود را به ما معرفی کنید. شتاب دهنده و استارت آپ استودیوی نوین ارزش، علاقه‌مند به همکاری با استارت‌آپ‌های مستعد در زمینه‌های فینتک، معدن و صنایع معدنی، مدیریت شهری، حمل و نقل شهری، سلامت و سرگرمی است.
